Zientziaren Giltzak Elkartea (ZGE), aberasteko asmorik ez duen Elkartea da, eta bere helburua kultura zientifikoa Ondarroan eta bere inguruan zabaltzea da.
Fisika eta surfa dira nire pasio handietako bi. Nanoeskalako objetuen fisika aztertzeko mundu kuantikora bidaitzen dut…handik bueltan itsasoan murgiltzen naiz, olatuekin jolastera.
Mekanika kuantikoari dagokionez, aipagarria da bere efektuak esploratzeko eta aprobetxatzeko aukerak nabarmen ireki direla azken hamarkadetan. Arrazoi nagusietako bat da nanozientziaren garapenean izandako aurrerapenek ohiko bihurtu dutela eskala horretan gertatzen diren fenomeno fisikoak ikertzea. Nanoteknologiaren eta zientzia kuantikoaren bateratze hau azkar hedatzen ari da, eta garapen teknologiko berrietarako aukera eskaintzen du, besteak beste komunikazio eta konputazio kuantikoan.
Surfa bestalde, zientziaz betetako kirola dela argi dago. Olatuen dinamika, mareen eragina eta itsasoko baldintzak aztertzea ezinbestekoa da. Gainera, taularen diseinu aerodinamikoak eta materialek surflarien errendimendua optimizatzen dute, natura eta fisika bat eginez. Kuantikak eta surfak bi mundu desberdin diruditen arren, oinarrian olatuen portaerari lotuta daude. Surflariek ozeanoko olatuak harrapatzen dituzte, haien energia eta mugimendua aprobetxatuz. Era berean, kuantikak olatuen izaera aztertzen du, baina eskala atomikoan, materia eta energia deskribatzen dituzten uhin-funtzioak erabiliz.
Hitzaldi honetan kuantika eta surfa izango dira ardatz. Alde batetik nanozientzia eta teknologia kuantikoen arteko elkargurutzea deskribatuko dut, gaur egun pil-pilean dagoen ikerketa eremu hau laburki azalduz. Bestetik, surfaren zientziaz arituko naiz, kirola eta fisika uztartuz. Nire helburua, zientzia pixka bat ikasteaz gain, kuantika eta surfaren nahasketa honek inspirazio eta gozamen gisa balio izatea da.
Aran Garcia Lekue Ikerbasque-eko ikertzailea da Donostia International Physics Center-en (DIPC). Fisika Zientzietan lizentziaduna eta Materialen Zientzian eta Ingeniaritzan doktorea Euskal Herriko Unibertsitatean UPV/EHU. Donostian gain, lanean aritu izan da Erresuma Batuan, Estatu Batuetan, Alemanian edota Danimarkan.
Bere ikerketak propietate kuantiko elektronikoak nanoeskalan simulatzeko tresna konputazionalak garatu eta aplikatzea du ardatz. Azken urteetako bere lan-ildo nagusiak elektronika molekularraren eta dimentsio baxuko materialen arlokoak izan dira, zehazki, grafeno nanoegituren gainekoak. Izan ere, nanoelektronikan eta konputazio kuantikoan erabiltzeko etorkizun handia dute material horiek.
Dibulgazio zientifikoarekin eta emakumeek zientzian duten papera ikusaraztearekin duen konpromisoa agerikoa da publiko ezberdindun jardueretan parte hartzen baitu maiz.
Pentsa daiteke matematika eta dantza, bata bestetik oso urrun dauden diziplinak direla eta haien arteko loturarik topatzea ezinezkoa dela. Hitzaldi honetan hori horrela ez dela erakutsiko dugu. Bereziki, euskal dantzen eta matematikaren arteko erlazio batzuk birpasatuko ditugu.
Dantza guztietan, musika zubi bat da, dantza eta matematika lotzen dituena. Era berean, ia edozein dantzatan aurki ditzakegu matematikatik ateratako izenak eta euskal dantzak ez dira salbuespena.
Are gehiago, geometriako oinarrizko kontzeptuak erraz aurkitzen ditugu dantzetan. Alde batetik, dantzariek, dantzarako prestatzean eta haien urratsak egiten dituzten bitartean, zirkunferentziak, laukizuzenak eta beste poligono batzuk sortzen dituztela ikusiko dugu; bestetik, haien posizioen artean dauden simetriak deskribatuko ditugu biraketen, translazioen eta islapenen laguntzaz.
Kontzeptu sakonagoak edo hain bistakoak ez direnak ere erabiliko ditugu zenbait euskal dantza deskribatzeko, hala nola, konbinatoriako permutazioak eta konbinazioak, eta baita topologiaren barruan dagoen txirikorden teoria ere.
Judith Rivas Ulloa (Gasteiz, 1971), UPV/EHUn Matematikan lizentziatua eta doktorea da eta unibertsitate horretako Matematika Saileko irakaslea da 1998 urtetik. Analisi Matematikoko arloko irakasgaiak irakasten ditu Matematika Graduan eta Zientzia eta Teknologia Fakultatean ikas daitezkeen beste zenbait gradutan.
Zenbakizko Analisiko zenbait ikerkuntza-artikuluren koautorea da eta haren argitalpenekin lotutako komunikazioak eta hitzaldi gonbidatuak aurkeztu ditu nazioarteko kongresuetan.
Nahiz eta formakuntza espezifikorik ez izan, dantza betidanik gustoko izan du. Orain dela urte batzuk, bere dantza zaletasunak diziplina horren eta matematikaren arteko erlazioari buruz ikertzera bultzatu zuen. Dantzaren eta matematikaren arteko loturei buruzko hitzaldiak eman ditu eta 2020an zientziaren dibulgaziorako Ekaia aldizkarian "Matematika eta Euskal Dantzak" artikulua argitaratu zuen UPV/EHUko Matematika Saileko kidea den Osane Oruetxebarriarekin batera.
XXI. mendeko atalasetik, Euskal Herriko frontoidun plazei begira, hiri-garapenak sortu dituen mugarriak, hainbat belaunaldik hirigunea sortzeari denboran zehar egindako ekarpena ekarri duen lorpen handia ikusten da. Zentzu horretan, integrazio eta bilakaera kulturalari buruzko lezioa, batez ere nekazaritza- eta abeltzaintza-gizartearen aldaketa soziokulturalaren aurrean, gizarte industrial eta urbanoari begira, hausnarketarako arreta berezia merezi duena. Saroi edo pilotasoroetatik frontoi-plazetaraino izandako bilakaera, pilota-jokoaren espazioak berak hiri-bilbeen morfologia heterogeneoak espazio publikoan kokatzeko bilakaeran izandako bilakaeraren historia besterik ez da. Hiri-garapenaren prozesu horrek, pilota-jokoari dagokionez plazen sorrerak, hainbat proposamen eta emaitza ekarri ditu, eta euskal pilota-jokoaren herriko herri eta hiribilduetako plazen ondare eraikia behin betiko gehitu eta ekarri du.
Ondarroako frontoian ezarrita, Andra Mari elizaren oinetan, aurrez aurre daukagun paretan idatzitako datei begira, 1782, 1866, 1906, pentsa daiteke kareharri harlanduzko horma horiek hainbat aldiz eraiki, berreraiki, eraberritu edota moldatu direla, badutela atzean ibili luzea.
Herriko frontoia bezala ezagutzen den pilotalekua, bere garatze ibilbidean eta kokalekuari dagokionez, gaur egungo Ondarroako herriaren mendeetako garapen eta ibilbidearen elementu nagusi eta testigu garrantzitsua da, hiri zabalpen eta plaza espazioa berrien sorreran.
Zentsu horretan, Ondarroako frontoia, pilotalekuaz haratago, herriko plazen artean eredu bikaina dugu, gure herrietako plazak ezaugarritzen dituzten udaletxe eta eliza eraikinekin batera sortutako kalitatezko eta esanguratsu den espazio publikoaaren osaeran.
Oier Otxoantezana Berriozabalgoitia arkitekto ondarrutarra da, Donostiako Arkitekturako Goi Eskola Teknikoaren eskutik, eta Idea, Forma y Arquitectura-ko Graduondokoa eta Historia y Composición Artquitectónica Ikasketa Aurreratuetako Diplomatua. Doktoretza eskuratzeko lanean ari da “PILOTALEKUAK: sorotik plazara.” tesiaren idazketan.
“El juego de pelota en la génesis de las plazas de Euskal Herria.” Artikuluaren idazlea da, P+C. Proyecto y Ciudad: Revista de Temas de Arquitecturan argitaratua 2018. Urtean.
Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) irakasle elkartua da 2007tik.
Gaur egun, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun Saileko Natura Ondare eta Klima Aldaketa Zuzendaritzaren Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Zerbitzuan Arkitekto lanean dihardu 2022ko maiatzaz geroztik.
Zenbait herrietako Udaletan ere egin du lan, besteak beste, Usurbilgo Udaleko Hirigintza Zerbitzu Teknikoko arkitektoa izan zen 2007ko irailetik 2011ako abuztura arte. Lekeitioko Udalean ere aritu zen udal arkitekto lanetan, 2012tik eta 2015eko abendua bitartean eta baita Ziortza-Bolibarko Udalean 2018ko otsailettik eta Eusko Jaurlaritzan hasi arte.
Aurrez, honako hauetan lan egin du: Cenicacelaya & Saloña SCP aurrena eta ondoren bere kontura LGO, Lera-Garcia Otxoantezana SCP arkitektura Bulegoan lan egin du; bere jarduera profesionalean, sektore publikoko zein pribatuko orotariko proiektuen kudeaketa lantzen du, etxebizitza berriak eta birgaitzeak, gizarte ekipamenduak, lurzoru garapena, erakundeekin proiektuak eta planeamendu garapeneko hainbat proiektu.
Interesa du kultura eta arkitekturaren arteko erlazioetan, hiri-eraberritzeen prozesuak bultzatzen dituzten faktore eta baldintzetan, eta hirigintza antolamenduan ordezkari politikoen erabakiak eta gizartearen bultzadek duten eraginean.
Como socio de una explotación familiar, les contaré mi historia personal, y cómo he terminado aterrizando en este proyecto junto con mi hermano. En un sector difícil y con escaso relevo, nos hemos animado a tomar las riendas de la explotación de nuestra familia y con mucho esfuerzo, pasión por las vacas e ilusión, le hemos dado un giro de 360 grados hacia la modernización, la sostenibilidad y el bienestar animal (nuestro objetivo por excelencia).
Hoy en día, la realidad de nuestros “baserris” ha cambiado muchísimo. Hoy, nuestras vacas se alimentan con forrajes locales producidos con agricultura de precisión. Se ordeña mediante un robot de ordeño, el ganadero se vale de la monitorización digital de los animales para cuidar de su salud al mínimo detalle y viven en granjas con los más altos estándares de bienestar. Trataré de trasladarles a un día de trabajo en Armoki, nuestra ganadería y que sean ganaderos por unos minutos.
Por otra parte, hablaremos sobre cómo y dónde se produce la leche de vaca en Euskadi, sobre sus implicaciones en el mantenimiento del área rural, así como de la situación del sector lácteo en Euskadi y su comercialización mediante Kaiku SCoop.
Asimismo, intentaré compartirles mi visión de la sostenibilidad del sector, entendida por tres componentes: sostenibilidad medioambiental, económica y social. A este respecto, hablaremos sobre cómo nos está afectando el cambio climático y qué estamos haciendo para aportar nuestro granito de arena al respecto.
1990an Lukianon (Araba) jaio eta txikitatik, nire familiaren ustiategiko esnetarako behiekin kontaktuan egon naiz. Nekazal mundu honekin izan dudan harreman estuaren ondorioz, Nekazaritza Ingeniaritza ikasketak hasi nituen 2008an.
2011an nire lehen ikasketa bukaerako proiektua gauzatu nuen, gaur egun Europa mailan oso hedatua dagoen Welfare Quality protokoloaren gaineko balorazio bat eginez, animalien ongizatearen ikuspuntutik.
2014an lan-egonaldi bat egin nuen Estatu Batuetako abeletxe batetan, Minnesotako Estatu Unibertsitatearen bitartez.
Nire bigarren ikasketa bukaerako proiektua, 2015ean Nafarroako Elikagaien Nutrizio Zerbitzuarekin lankidetzan, esnetarako behien elikadura eta bazka partikularen neurriari buruzkoa izan zen.
Urte berean, haragi-industriako kalitate-kontrolari buruzko praktika egonaldi baten ondoren, elikadura eta esnetarako behien enpresa baten hasi nintzen lanean.
2017 geroztik, nire familiaren ustiategian nabil lanean eta 2021ean Armoki Kooperatiba Elkartea sortu nuen nire anaia, aita eta osabarekin batera. Momentu honeran hasi zen gure ustiategiaren modernizazio eta eraldatze prozesua.
2023an, Dubain ospatu zen aldaketa klimatikoari buruzko 28. Nazio Batuen Konferentzian hizlari bezala parte hartu nuen, Arabako nekazari gazte bat gisa.
2024tik, Kaiku Kooperatibako kontseilu errektoreko kide naiz.
Bizkaiko golkoan, antxoak gorabehera handiak izan ditu azken hamarkadetan. Gehienok gogoratuko dugu haren arrantza bost urtez itxita egon zela, eta horrek ondorio larriak izan zituela arrantzaren sektorean. Krisi horrek agerian utzi zuen antxoa espezie kaltebera dela, eta, beraz, kontuz kudeatu beharreko baliabidea dela. Arrantzaren eragina alde batera utzita ere, antxoaren populazioak gorabehera handiak izaten ditu urte batetik bestera. Izan ere, antxoak bizitza laburra du (3 urte), heriotza-tasa altua, eta populazioa urteko erreklutamenduaren oso mendekoa da; hau da, urtero heldu izatera iristen diren antxoek osatzen dute populazioaren gehiengoa (% 70-80). Horregatik, populazioaren gorabeherak ulertzeko, ezinbestekoa da antxoaren bizitzako lehen faseen (larben eta gazteen) biziraupenean, eta ondorioz, erreklutamenduan, eragiten duten prozesuak ikertzea.
Gaur egun, zorionez, antxoaren egoera ona bada ere, badugu beste kezka bat: ikusten ari gara azken urteotan antxoaren tamaina pixkanaka murrizten ari dela. Arrainak gero eta txikiagoak izateak ondorio kezkagarriak izan ditzake, bai maila ekologikoan bai maila ekonomikoan. Zer gertatzen ari da? Zergatik ari da txikitzen antxoa?
Honetaz guztiaz arituko gara hitzaldi honetan; azken urteetako ikerketekin antxoari buruz ikasi dugunaz eta oraindik ikasteko dugunaz.
Naroa Aldanondo Aristizabalek 15 urte baino gehiagoko esperientzia du arrain pelagiko txikien biologian, ekologian, erreklutamenduan eta otolitoen analisian. Bere ikerketa-gai nagusia arrain pelagiko txikien (batez ere, antxoaren) erreklutamenduaren aldakortasuna ulertzea da. Horretarako, arrain-larben eta gazteen hazkuntza eta mugimendu ereduak aztertzen ditu. Bere lana otolitoen analisian oinarritzen da, izan ere, otolitoen mikroegiturak eta konposizio kimikoak arraien biologiari eta ekologiari buruzko informazio baliotsua gordetzen dute.
Naroak arlo horretan egin zuen doktoretza Euskal Herriko Unibertsitatean (2010). Ondoren, King Abdullah University of Science and Technology-n aritu zen Saudi Arabian. 2013tik AZTIko Itsas Ikerketa Saileko ikertzailea da. 21 ikerketa-artikulu argitaratu ditu nazioarteko aldizkarietan, horietako batzuk Bizkaiko Golkoko antxoaren biologiarekin eta ekologiarekin lotura zuzena dutenak. Euskal Herriko Unibertsitateko irakasle ere aritzen da, eta bi master-tesi gainbegiratu ditu.
Arrain pelagiko txikien kudeaketarako ebaluazio eta aholkularitzarekin lotutako hainbat proiektutan parte hartu du. Bere lanak Bizkaiko Golkoko antxoa-larba eta gazteen ekologia hobeto ulertzen lagundu du.
El uso de la piedra ha estado ligado a la historia de la humanidad desde sus orígenes. Las rocas de construcción de origen local marcan el paisaje de pueblos y ciudades creando una seña de identidad única. Además, teniendo en cuenta que el ser humano tiene debilidad por los elementos exclusivos y singulares, es sabido que determinadas variedades de roca aportan distinción.
En este sentido, en Euskadi, destacan las calizas conocidas como Negro Markina, Gris Mañaria o Rojo Ereño. Esta última ha sido declarada “Roca Patrimonial Internacional” este año 2024 por la Unión Internacional de Ciencias Geológicas. Por su uso desde el siglo I d.C. en la época romana; por su exportación a escala masiva; por los monumentos construidos o decorados con ella, entre otros aspectos.
Las calizas rojas de Ereño se localizan en Urdaibai y se han explotado en varias canteras a lo largo de su historia, si bien toma su nombre de la localidad de Ereño, la cantera de mayor tamaño, Cantera de Andrabide o Cantera Gorria, pertenece a Gautegiz Arteaga. Esta cantera está declarada Patrimonio Histórico de Bizkaia y se encuentra dentro del inventario de los Lugares de Interés Geológico autonómicos y estatales.
Pero, ¿qué rasgos tiene esta roca que la hace tan exclusiva? ¿qué aspectos geológicos se pueden ver en la cantera y en las construcciones realizadas con ella? ¿cuándo se ha formado? ¿cómo se ha formado? Porque conocer nuestro patrimonio nos hace valorarlo, ¿nos ponemos las gafas de geólog@?
Ikertzaile izateko nire prestakuntza 2004an hasi zen, Petrologia Sedimentarioaren arloan. Hainbat urtez, unibertsitatetik kanpoko enpresetan kontratu desberdinak eta doktore ez ziren ikertzaile gisa kontratuak izan nituen eta aldi berean nire doktore-tesia egiten nuen. Hasiera-hasieratik nire espezialitateaapaindurarako eta eraikuntzarako harkaitza kultur ondarean izan da.
2011n Rojo Ereño edo Rojo Bilbao izeneko kareharri gorrietan egindako tesia defendatu nuen.
2015etik UPV/EHUko Geologia Saileko HGI (Prozesu Hidroanbientalak) talde kontsolidatuko doktoratu ondoko ikertzaile gisa ari naiz lanean. Geologia eta kultur ondarea Udalekin, Geoparkeekin, Aranzadi Zientzia Elkartearekin, Energiaren Euskal Erakundearekin eta Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura Sailarekin uztartzen dituzten proiektu ugari egin ditugu. Adibide gisa, Bizkaiko kareharri apaingarrien karakterizazio proiektua (EUSKARRI) edo Begoñako hilerrian (Bilbo) egindako ikerketa. Gainera, taldeko beste ikerketa lerro batzuekin kolaboratzen dut, paleoingurumen edo hidrogeologia ikerketetan.
Dibulgazioaren ikuspuntutik, jarduera ugaritan parte hartzen dut, tailerrak, batxilergoko ikasleentzako praktikak, jardunaldiak, Geolodiak edo hitzaldiak eginez.
Hainbat arlo profesionaletan bezala, ikerkuntzak badu bere lekua hezkuntza arloan. Nire ibilbidearen arabera leku hori zein izan den, zein izan beharko litzatekeen, eta zein izan daitekeen aztertuko dut. Hezkuntza arloko ikerkuntzaren tamainari begiratuta, hezkuntzak gizarte baliabideen zati handienetarikoa erabiltzen duela ikusten dugu, eta aldi berean hezkuntzaren ikerketak zein zati txikia hartzen duen.
Hezkuntza ikerkuntzan aritzen garenok aurrez aurre izaten ditugun erronka eta arazotariko batzuk ezagutuko ditugu, eta horiei aurre egiteko erabiltzen ditugun estrategiak.
Azken hamarkadetan hainbat ikerketa eta ebaluaziotan parte hartu dut. Baina niretzat garrantzitsuagoa izan da beste ikerketa eta ebaluazio batzuetatik ikasitakoa, bereziki PISA eta beste nazioarteko ebaluazio batzuk erakusten dutena, eta hurbilago ebaluazio diagnostikotik ateratzen dena. Nola ikertzen da hezkuntzan? Zer ikasi dezakegu nazioartean bai bertan egiten diren sistema-ebaluazioetatik? Eta irakaskuntzaren eraginkortasunari buruzko ikerkuntzak azken hirurogei urteetan egindako ekarpenetatik?
Hezitzaile eta irakasleon lanean erabakirik garrantzitsuenak ebidentzia sendoetan oinarrituta egon behar dira, baina nolakoa da irakasleok eta hezitzaileok dugun prestakuntza ikerketan aritzeko? Etorkizuneko irakasleen prestakuntza bidean agertu daitekeen antsietate matematikoak ere izan dezake bere garrantzia. Guzti honen aurrean zer egiten ari garen ere ikusiko dugu. Zein izan daiteke hezkuntzako ikerketaren etorkizuna epe laburrean eta erdi epean?
Deustuko Unibertsitateko Hezkuntza eta Kirol Fakultateko Hezkuntza Saileko katedraduna. Hezkuntza Zientzietan lizentziatua eta doktorea Deustuko Unibertsitatean.
Irakaskuntzan ibilbide luzea eta betea egin du. Unibertsitate graduetan, graduondotan, doktorego ikastaroetan eta etengabeko prestakuntzan irakatsi du. Bere irakaskuntza arloak batez ere ikerketa kuantitatiboko metodologia, analisi estatistikoak, hezkuntza-ebaluazioa, programen ebaluazioa, hezkuntza-sistemen ebaluazioa izan dira. Lau urtez Deustuko Unibertsitateko Hezkuntza Zientzien Institutuko zuzendaria, sei urtez Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultateko dekanorde, eta hamaika urtez Psikologia eta Hezkuntza Fakultateko dekano izan da.
Hemeretzi doktore-tesi zuzendu eta defenditu ditu, eta doktoregoko beste hainbat epaimahaitan parte hartu du. Europako H2020-ENLIVEN proiektuaren lan-pakete baten IP izan da, Europan eta Australian helduen hezkuntzarako politikei, parte hartzeko dinamikei, ondorioei eta gizarte-bazterkeriarekiko harremanari buruzkoa. Gaur egun kide den ikerketa-taldeak gizarte-inklusioa eta pertsonen bizi-kalitatea sustatzeko gizarte- eta hezkuntza-estrategiak aztertzen ditu. Azken urteetan Oinarrizko Lanbide Heziketari buruzko praktika onak eta eraginkortasuna ikertzen ari dira. Euskal Irakas Sistema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakundearen (ISEI-IVEI) Batzorde Zientifikoko kidea da. Hainbat argitalpen ditu arlo hauetan: hezkuntza arloko ebaluazioa, hezkuntza eta droga kontsumoak, jarduera fisikoa, eta hezkuntzaren hobekuntza eta kalitatea.
Garai hauetan eta gertatzen ari den guztiarekin argi dago gauzek ez dutela lehen bezala funtzionatzen eta gero eta okerrago goazela. Ongizate Estatua eraikitzearekin batera zetorren itxaropena zulatu den globoa da, eta oso konponbide zaila du, ez baitago ezer zuzentzeko borondaterik, eta berandu eta gaizki iristen garelako arazoen konponbidera. Ustelkeria politikoa eta gobernuen lege demokratikoak merkatu oligopolistek (Lex Mercatoria) ezartzen dizkiguten legeen mende egotea dira oztopo nagusiak.
Euskaldunok ez dugu egin, eta ez gara ari orain dela berrogei urte hasi behar genukeena egiten. Duela hogei bat urte, aukera historikoa izan genuen Eusko Ikaskuntza garapen iraunkorraren eta klima-aldaketaren aurkako borrokaren inguruan egiten ari zen lanen inguruan onartzeko. Ekimen hartan 200 profesional baino gehiago bildu ziren Euskal Herriko Estrategia Iraunkorra egiteko.
Beste helburu batzuk ere bazituen, Plan Prospektibo Estrategikoak aurre egin nahi zien klima-aldaketak eragindako inpaktu larri eta atzeraezinei, XX. mendearen erdialdean hasi baitzen, eta, dakigun bezala, XXI. mendearen hasieratik pixkanaka areagotzen joan da.
Ekimen ezin hobe hori Ardantzaren Eusko Jaurlaritzak bertan behera utzi zuen, bere gobernuak bultzatzen zuen kapitalismo neoliberalaren eta, era berean, klima- aldaketaren negatibismoaren aurka egiten zuelako. Eusko Jaurlaritzak eredu kapitalista amerikarra bezalakoa nahi zuen. Hain zuzen, erregai fosilen alde, osasun publikoa pribatuaren aurrean hondatzearen alde egindako apustuak barne hartzen zituena, gaur egun ere egiten duen bezala. Orain ordaintzen ari garen akats tamalgarria, gure sistema sozioekonomikoa hondatu eta gainbeheratu duena.
Darwinek duela mende eta erdi adierazi zuenez, «ez dira bizirik irauten duten adimentsuenak edo indartsuenak, aldaketetara hobekien egokitzen direnak baizik». Gaur egun, herrialdeen erronka zailenetako bat da gure erresilientzia-mailak hobetzea, gertatzen zaizkigun aldaketei arrakastaz aurre egiteko. Aldaketa horiek klimatikoak, sozialak, demografikoak, garraioak, osasuna, energia, ura, elikadura, hezkuntza, teknologikoak eta ekonomikoak dira. Klima-aldaketa da guztietan larriena, gure zibilizazio osoaren existentzia bera arriskuan jartzen baitu.
Lehenbailehen egokitu behar dugu Lurra planetak jasaten dituen aldaketa atzeraezin handietara, gure bizitzari eusten dion planeta bakarra baita. Konferentzian konponbideei buruz hitz egingo dugu, baina aurreratu nahi dizuet horiek ez digutela eragotziko sufritzea eta garesti ordaintzea horregatik.
Donostian jaio zen. Industria-ingeniari gisa lizentziatu zen Nafarroako Unibertsitatean, eta Prospektiba Analisian eta Plangintza Estrategikoan espezializatu zen. Zientzia hori geroago Prospektiba Estrategikoa izenez ezagutuko zen.
Hasieratik, Juanjo Gabiñak bere sustapenean eta garapenean kolaboratzen du Hugues de Jouvenel eta Michel Godetekin batera.
Era berean, etorkizun posible, egingarri eta desiragarri bat eraikitzeko etengabeko kezkak garapen iraunkorrak aldez aurretik aukeratzen dugun etorkizun onerako prestatzeko izango lukeen garrantzia eta garrantzia ezagutzera eraman zuen.
Mundu mailako lehen prospektibista izan zen, Prospektiba Estrategikoa Iraunkortasunarekin, Berrikuntzarekin eta Lehiakortasun Estrategikoarekin konbinatzen dituen metodologia berri bat aplikatzen. Gaur egun SWPI-rekin (Sustainable World Prospektive Institute, www.swpi.eu ) elkarlanean jarraitzen du.
Juanjo Gabiñak paper aktiboa du nazioarteko mailan analisi prospektiboen eta plangintza estrategikoko metodoen hedapenean. Hogei urtez, bere estratega gisa egindako lana Garapen Iraunkorreran zentratu da beti, Klima Aldaketara goiz egokitzeko, 2022an azken fasea hasi zen luzeko krisi klimatikotik ateratzeko bidea bilatuz.
Juanjo Gabiña ingurumen ingeniaria ere bada eta hizlari nekaezina da gure etorkizunean eragina duten gaien inguruan. Plangintza estrategikoan aditutzat jotzen da, maila korporatiboan zein instituzionalean, klima, energia, boterearen genealogia, desberdintasun soziala, pobrezia, ura, elikadura, garraioa, hezkuntza, garapen iraunkorra, gobernantza, etab.
Beste aldetik, liburu, artikulu eta hitzaldi ugariren egilea. Lurraldearen Antolamenduari eta Prospektiba Estrategikoari eta etorkizuneko ikuspegi iraunkorrei buruzko lanak aipatu behar dira: "El Futuro Revisitado" eta "Prospectiva y Ordenación del Territorio". Bi liburu hauek Prospektiba Estrategikoari buruzko oinarrizko liburutzat hartzen dira.
Azkenik eta idazle gisa, bere eleberriek era askotako gaiak jorratzen dituzte, futuristak zein historikoak: 1489 El mapa vasco del Nuevo Mundo (Ediciones Beta, 2022); 2025 El Algoritmo del Big Brother (Ediciones Beta, 2023); 346 a.C. La hija de Aristóteles (Ediciones Beta, 2024) eta 352 d.C. Baskonia o el retorno del guerrero a Iruña-Veleia (hurrengo argitalpena). Liburu guztiak Elkarrek banatzen ditu.